Szkolenie ekspertów

Już kilkukrotnie pisaliśmy o przydrożnych alejach i naszym udziale w projekcie „Drogi dla Natury”. Projekt, którego głównym realizatorem jest wrocławska Fundacja Ekorozwoju, obejmował 24 gminy w 9 województwach. W najbliższym czasie, dzięki uzyskaniu znacznego wsparcia z europejskiego funduszu Life+, do projektu zostanie włączonych kolejnych 66 gmin. Było to powodem spotkania organizacyjnego połączonego ze szkoleniem dla ekspertów, które odbyło się w dniach 30 stycznia – 1 lutego we Wrocławiu.
W spotkaniu wzięło udział ok. 40 osób z całego kraju. Najliczniejsi byli oczywiście reprezentanci organizacji pozarządowych realizujących projekt, ale uczestniczyli również architekci krajobrazu, arboryści (specjaliści od pielęgnacji drzew), biolodzy, urzędnicy samorządowi i drogowcy. Na początek był bardzo interesujący wykład na temat funkcjonowania drzewa. W przeciwieństwie do człowieka, drzewa rosną przez całe życie. Dla ich kondycji kluczowe jest zachowanie równowagi pomiędzy koroną a korzeniami. Szkodliwe jest nie tylko bezpośrednie uszkodzenie korzeni podczas prac budowlanych, ale również nadsypanie lub zagęszczanie gleby nad korzeniami. Dla niektórych gatunków nawet kilkucentymetrowa warstwa nadsypanego gruntu bywa zabójcza. Redukcja korony, poza tym że narusza stabilność drzewa i otwiera drogę inwazji grzybów, zawsze powoduje zamieranie części korzeni i w konsekwencji prowadzi do uschnięcia drzewa. Proces ten oczywiście może trwać kilka - kilkanaście lat, ale jest nieuchronny. Powinni o tym pamiętać wszyscy zwolennicy niezgodnego z prawem „strzyżenia” koron drzew rosnących na ich posesjach lub w sąsiedztwie.
Sporo czasu, również w terenie spędziliśmy ucząc się metody wizualnej oceny stanu drzewa. Jak się okazuje, nie każdy suchy konar oznacza zagrożenie (niektóre trzymają się bardzo mocno przez wiele lat), nie każde drzewo wypróchniałe w środku może się przewrócić (bo przecież grubościenna rura ma wytrzymałość większą od pręta), a obecność grzybów na pniu nie oznacza dla drzewa wyroku śmierci (bo drzewo może się przed grzybem obronić).
Urzędnicy samorządowi szczebla gminnego zwrócili naszą uwagę na to, że Wójt Gminy jest organem ochrony przyrody, a jednym z zadań wynikających z art. 2 ustawy o ochronie przyrody jest zachowanie, zrównoważone użytkowanie oraz odnawianie zadrzewień. W tym kontekście przedstawili nam prawne aspekty wydawania zezwoleń na wycinkę drzew. Było to budujące usłyszeć, że w niektórych gminach wycinka traktowana jest jako ostateczny środek poprawy bezpieczeństwa, a takie decyzje wydawane są po bardzo szczegółowej analizie stanu drzewa i realnego zagrożenia. Ożywioną dyskusję wywołało zagadnienie nasadzeń zastępczych. Większość uczestników była zdania, że zalecając dokonanie nasadzeń zastępczych w decyzjach zezwalających na wycinkę drzew należy stosować zasadę „kilka nowych za jedno wycięte”. Wszak często wycinamy drzewa kilkudziesięcioletnie i kilkadziesiąt lat minie, zanim strata zostanie całkowicie zrekompensowana. W części dotyczącej nowych nasadzeń dowiedzieliśmy się, czym kierować się przy doborze gatunków sadzonek, jakie sadzonki kupić, jak je sadzić i jak pielęgnować. Mamy wiele przykładów na to, że nawet dorodne kilkuletnie sadzonki dobrze posadzone i opalikowane usychają, bo nikt nie pomyślał o ich podlewaniu.
Wiedza, jaką posiedliśmy niewątpliwie pomoże nam dobrze zaplanować i przeprowadzić sadzenie drzew w naszej gminie. Zamierzamy w dwóch rzutach posadzić 100 drzewek. Pierwsze sadzenie, przeprowadzone przez profesjonalną firmę, odbędzie się podczas dwudniowego szkolenia dla pracowników samorządowych i drogowców z powiatów sulęcińskiego, słubickiego i gorzowskiego, jakie zamierzamy zorganizować w Słońsku w dniach 3-4 kwietnia. Więcej informacji o projekcie na stronach www.aleje.org.pl.
Dziękujemy Gosi i Dorocie za zdjęcia ze szkolenia